Zapraszam do zapoznania się z moją pracą magisterską „Książki kucharskie Lucyny Ćwierczakiewicz”. Praca powstała pod kierunkiem prof. dr. hab. Janusza Tondela na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, na Wydziale Nauk Historycznych, w Instytucie Informacji Naukowej i Bibliologii.

Link do pełnej pracy magisterskiej 📚

Streszczenie

Historia książek kucharskich i przedstawienie sylwetki Lucyny Ćwierczakiewicz jako najpopularniejszej autorki książek w XIX wieku, poprzedza analizę formalną jej publikacji. W pracy skupiono się na opisie szaty edytorskiej i układu logicznego, przede wszystkim dwóch tytułów Jedynych praktycznych przepisów i 365 obiadów za pięć złotych, ale także kalendarzy i poradników. Efekt pracy może być przyczynkiem do głębszej analizy edytorskiej literatury użytkowej XIX wieku.

Portret Lucyny Ćwierczakiewicz z podpisem autorki, 365 obiadów za pięć złotych, wyd. 18, Warszawa 1898
Portret Lucyny Ćwierczakiewicz z podpisem autorki, 365 obiadów za pięć złotych, wyd. 18, Warszawa 1898

Wykaz tytułów badanych książek

  • Jedyne praktyczne przepisy wszelkich zapasów spiżarnianych oraz pieczenia ciast.
  • 365 obiadów za 5 złotych
  • O gospodarstwie domowem : odczyt I, miany w Zakładzie Nauk Sztuk i Rękodzieł dla Kobiet
  • Jedinstwiennyja prakticzeskija prawiła dla prigotowlenija wsjakago roda pieczenij, warienij i raznych zapasow na zimu
  • Kalendarz na rok 1876 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów
  • Poradnik porządku i różnych nowości gospodarczych
  • Kalendarz na rok 1877 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów
  • Kalendarz na rok 1878 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów
  • Kalendarz na rok 1879 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 4
  • Nauka robienia kwiatów bez pomocy nauczyciela : z 239 rycinami
  • Kalendarz na rok 1880 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 5
  • Kalendarz na rok 1881 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 6
  • Jedyne praktyczne przepisy konfitur, ciast, wędlin, wódek i likierów
  • Kalendarz na rok 1882 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 7
  • Kalendarz na rok 1883 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 8
  • Kalendarz na rok 1884 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 9
  • Jedyne praktyczne przepisy konfitur, różnych marynat, wędlin, wódek, likierów, win owocowych, modów oraz ciast
  • Kalendarz na roku 1885 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 10
  • Podarunek ślubny : kurs gospodarstwa miejskiego i wiejskiego dla kobiet
  • Kalendarz na rok 1886 : kolęda na gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok11
  • Cokolwiek bądź chcesz wyczyścić czyli Porządki domowe
  • Kalendarz na rok 1886 : kolęda na gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 12
  • Kalendarz na rok 1888 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 13
  • Kalendarz na rok 1889 : kolęda dla gospodyń przez autorka 365 obiadów. Rok 14
  • Kurs gospodarstwa miejskiego i wiejskiego dla kobiet
  • Kalendarz na rok 1890 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 15
  • Kalendarz na rok 1891 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 16
  • Kalendarz na rok 1892 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 17
  • Poradnik porządku i różnych wiadomości potrzebnych kobiecie
  • Kalendarz na rok 1893 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 18
  • Kalendarz na rok 1894 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 19
  • Kalendarz na rok 1895 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 20
  • Kalendarz na rok 1896 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 21
  • Kalendarz na rok 1897 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 22
  • Kalendarz na rok 1898 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 23
  • Kalendarz na rok 1899 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów. Rok 24
  • Listy humorystyczne w kwestyi kulinarnej
  • 365 obiadów
  • Baby, placki i mazurki : praktyczne przepisy pieczenia chleba, bułek, placków, mazurków, tortów, ciastek, pierników itp.
  • Soki i konfitury : praktyczne przepisy konfitur, soków, konserw, kompotów słodkich i ostrych, galaret, marmolad itp
  • 365 obiadów Lucyny Ćwierczakiewiczowej
  • Obiady, ciasta, konfitury
  • Kuchnia polska w przepisach Lucyny Ćwierczakiewiczowej
  • Perfekcyjny poradnik pani domu. Kuchnia i porady Lucyny Ćwierczakiewicz

Wykorzystana literatura

Bibliografia zawiera jedynie te materiały, autorstwa Lucyny Ćwierczakiewicz, z których zostały zaczerpnięte cytaty. Wszystkie wydania książek, zarówno te do których dotarłam jak i nieistniejące, aby nie powielać informacji, zostały zamieszczone chronologicznie według daty publikacji w Aneksie 4 i 5.

ŹRÓDŁA

  • ĆWIERCZAKIEWICZ L., Cokolwiek bądź chcesz wyczyścić czyli porządki domowe, Warszawa 1887.
  • ĆWIERCZAKIEWICZ L., Kalendarz na rok 1876. Kolenda dla gospodyń, Warszawa 1875.
  • ĆWIERCZAKIEWICZ L., Kalendarz na rok 1878. Kolenda dla gospodyń, Warszawa 1877.
  • ĆWIERCZAKIEWICZ L., Podarunek ślubny : kurs gospodarstwa miejskiego i wiejskiego dla kobiet, Warszawa 1885.
  • ĆWIERCZAKIEWICZ L., Listy humorystyczne w kwestyi kulinarnej, Warszawa 1900.
  • ĆWIERCZAKIEWICZ L., Pogawędka gospodarcza, “Dodatek do Bluszczu” 1884, nr 8.
  • [ĆWIERCZAKIEWICZ L.], Pogawędki gospodarcze, [w:] Kalendarz na rok 1893 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów : rok 18, Warszawa 1893.
  • ĆWIERCZAKIEWICZ L., Przy stole, [w:] Kalendarz na rok 1899 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów, Warszawa 1899.
  • ĆWIERCZAKIEWICZ L., Sylwetki moich panien do towarzystwa, [w:] Kalendarz a rok 1899 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów : rok 24, Warszawa 1899.
  • ĆWIERCZAKIEWICZ L., Z wiosnianych moich lat : moja pierwsza i ostatnia miłość, [w:] Kalendarz na rok 1891 : kolęda dla gospodyń przez autorkę 365 obiadów : rok16, Warszawa 1891, s. 147-151.
  • List Eliza Orzeszkowej do Juliana Łukaszewskiego (27 I 1881) [manuskrypt, online], Korespondencja Juliana Łukaszewskiego z lat 1861-1897. Listy od różnych osób, [dostęp 10 lutego 2014].

OPRACOWANIA

  • BALIŃSKI I., Wspomnienia o Warszawie, Warszawa 1987.
  • BĄBEL A. M., Muza z warząchwią. Uwagi o literaturze i kulinariach, Warszawa 2004.
  • BIEŃKOWSKA B., Książka na przestrzeni dziejów, Warszawa 2005.
  • BURCKHARDT J., O sztuce O sztuce gotowania u późniejszych Greków [online], Mówią Wieki : Historia w sieci [dostęp : 12 czerwca 2014].
  • BYSTROŃ J. S., Warszawa, Warszawa 1949.
  • Chwila bieżąca, “Biesiada Literacka” 1901, nr 10, s. 195.
  • DUMANOWSKI J., Kuchmistrz króla Stasia [online], Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie : pasaż wiedzy [dostęp : 15 czerwca 2014].
  • DUMANOWSKI J., O poście [online], na:temat : Jarosław Dumanowski [dostęp : 12 czerwca 2014].
  • DUMANOWSKI J., Tajemnica pierwszej polskiej książki kucharskiej [online], Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie : pasaż wiedzy [dostęp : 13 czerwca 2014].
  • DUMANOWSKI J., Weźmij materyją mięśną wołową albo cielęcą… [online], Mówią Wieki : historia w sieci [dostęp : 15 czerwca 2014].
  • FALEŃSKI F., Wspomnienia z mojego życia, [w:] Miscellanea z pogranicza XIX i XX wieku, oprac. J. Rudnicka, Wrocław 1964.
  • FRANKE J., Lucyna Ćwierczakiewiczowa, “Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, R. 31, nr 1, s. 117-133.
  • [GAWALEWICZ M. alias Quis], Pogadanka, “Tygodnik Powszechny”, 1883, nr 28, s. 438- 439.
  • JABŁOŃSKA K., 365 obiadów za 5 złp., “Stolica” 1968, nr 52, s. 4.
  • JACKOWSKA W., Perfekcyjny poradnik pani domu. Kuchnia i porady Lucyny Ćwierczakiewicz, Warszawa 2013.
  • KALKOWSKI J., O autorce “365 obiadów”, [w:] 365 obiadów Lucyny Ćwierczakiewiczowej, Wyd. 23, Kraków 1985, 5-16.
  • KOŁODZIEJCZYK R., Burżuazja polska w XIX i XX wieku : szkice historyczne, Warszawa 1979.
  • KOZARYNOWA Z., Sto lat : gawęda o kulturze środowiska, Wrocław-Warszawa-Kraków 1992 Kuchnia polska w przepisach Lucyny Ćwierczakiewiczowej, Warszawa 2007.
  • LEMNIS M., VITRY H., W staropolskiej kuchni i przy polskim stole, wyd. 2, Warszawa 1980.
  • LEWANDOWSKI S., Poligrafia Warszawska 1870 – 1914, Warszawa 1982.
  • Obiady, ciasta, konfitury, wyd. 2, Rzeszów 1991.
  • MAJEWSKI J. S., Królewska 3 [online], Gazeta.pl Warszawa [dostęp 10 lutego 2014].
  • MICKIEWICZ W., Pamiętniki, [w:] Warszawa w pamiętnikach powstania styczniowego, Warszawa 1963, s. 174-200.
  • MLEKICKA M., Wydawcy książek w Warszawie w okresie zaborów, Warszawa 1987.
  • MUCHA I., Kucharka niepospolita, czyli życie i twórczość Lucyny Ćwierczakiewiczowej, [w:] Historia zwyczajna kobiet i zwyczajnych mężczyzn : dzieje społeczne w perspektywie gender, Przemyśl 2007, s.7-20.
  • MUSIDŁOWSKA M., Lucyna Ćwierczakiewiczowa [online], Smak życia : Magda Gessler, [dostęp 10 lutego 2014].
  • PARZYNOWSKA M., Polska prasa kobieca przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku na przykładzie czasopisma Bluszcz, [w:] Kultura spod znaku Gender, Łódź 2013, s. 37- 51.
  • Podarunek ślubny, „Gazeta Toruńska”, 1884, nr 277, s. 3.
  • PREGENZER B., SCHMIDLE B., Św. Hildegarda z Bingen: dieta i post, Kraków 2008.
  • PRUS B., Prus, Kroniki, T. 2. Wrocław 2005.
  • PRUS B., Kroniki tygodniowe, „Kurier Warszawski”, 1879, nr 25.
  • PRUS B., Kronika tygodniowa „Kurier Warszawski”, 1885, nr 323.
  • PRUS B., Kroniki tygodniowe, „Kurier Warszawski”, 1887, nr 23.
  • PRUS B., Kroniki tygodniowe : o Nałęczowie, Lublin 2011.
  • PRZYBOROWSKI W., Historia dwóch lat 1861-1862, t. 4, Kraków 1895.
  • RADZIWIŁŁ A., ROSZKOWSKI W., Historia 1789-1871 : podręcznik dla szkół średnich, Warszawa 2001.
  • STEGNER T., Ewangelicy ziem polskich XIX wieku : sylwetki wybitnych postaci, Gdańsk 2008.
  • ŚWIERKOWSKI K., Księgoznawstwo dla każdego, Warszawa 1971.
  • ŚWIĘTOCHOWSKI A., Wspomnienia, Wrocław 1966.
  • ULJASZ A., Lucyna Ćwierczakiewiczowa (1829-1901) : legenda polskiej kuchni, [w:] Od Lwówka Ślaskiego do Lwowa, pod red. Z. Budzińskiego, Rzeszów 2012, s. 182-193.
  • WODZIŃSKA I., Lucyna Ćwierczakiewiczowa. Kobieta niekonwencjonalna, Warszawa 2014.
  • WÓJCICKI K. W., Cmentarz Powiązkowy pod Warszawą, t. 3, Warszawa 1853 66

ENCYKLOPEDIE I SŁOWNIKI

  • Encyclopedia of food and culture, vol. 3, New York 2003 [Hasła: Recipe].
  • Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa – Łódź 1872 [Hasła: Cotty Jan, Czerwiński Franciszek Hieronim, Górski Ludwik Karol, Kowalewski, Krokoszyński, Laskauer Piotr, Nicz Edward Karol, Niemira Stanisław Piotr, Pajewski Aleksander, Psurski Jan, Zawiszewski, Ziemkiewicz Michał].
  • Słownik pracowników książki polskiej. Suplement, Warszawa – Łódź 1986 [Hasła: Maślankiewicz Wacław].
  • Wydawnictwo Naukowe PWN [online : dostęp 10 lutego 2014] [Hasła: ćwierćinteligent]

STRONY INTERNETOWE

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.