OLIVIA SARA GRANATOWSKI

W podstawowej wersji zbudowany z wychylnego drążka zamocowanego na podstawce, którego przechylenie w odpowiednim kierunku powoduje stosowną reakcję sterowanego obiektu, oraz w przyciski uruchamiające przypisane im działania i dodatkowe funkcję sterujące, znajdujące się na podstawce i samym drążku.

Termin

Nazwa joystick wywodzi się ze zlepki angielskich słów joy (zabawa) i stick (patyk, drążek), w języku polskich w użyciu jest nazwa manipulator drążkowy jak i spolszczenie dżojstik.

Urządzenie służy do sterowania ruchem obiektów na ekranie. W podstawowej wersji zbudowany z wychylnego drążka zamocowanego na podstawce, którego przechylenie w odpowiednim kierunku powoduje stosowną reakcję sterowanego obiektu, oraz w przyciski uruchamiające przypisane im działania i dodatkowe funkcję sterujące, znajdujące się na podstawce i samym drążku.

Historia

Pierwsze joysticki wykorzystywane były do sterowania samolotami, tzw. drążki sterownicze (control stick). Już w 1909 r. Louis Bleriot zastosował w swoich samolotach drążek sterowy będący kawałkiem rurki przymocowanej do podłoża kabiny między nogami pilota. Odpowiednie przechylenie drążka powodowało zmianę lotu statku powietrznego.

Drążki w świecie komputerów rozpowszechniły się w latach 80 za sprawą firmy Atari. Cyfrowe drążki z jednym przyciskiem podłączone przez port DB9, umożliwiały umożliwiały przechodzenie gier na konsoli Atari 2600.

Joysticki ewoluowały, nadal są wykorzystywane np. do sterowania w robotyce lub są częścią zaawansowanych padów umożliwiających korzystanie ze współczesnych konsol.

Rodzaje / typy

Analogowy (joystick proporcjonalny)

Pozwala na wskazanie dowolnego kierunku z 360st. z dokładnością do kilkudziesięciu minut kątowych. Urządzenie wyposażone w 2 lub 3 osie obrotu, pozwala na określenie ‘intensywności’ pchnięcia przez kąt nachylenia drążka. Ten rodzaj joysticka należy skalibrować przed użyciem dla każdej z osi obrotu. Joysticki wykorzystywane do gier na PC.

Cyfrowy (joystick dyskretny)

Pozwala na wyboru 4 podstawowych kierunków i 4 pośrednich za spraw czterech włączników stykowych. Zwiększony nacisk na drążek w tym wypadku nie spowoduje ‘wzmocnienia’ sterowania. Joysticki te obsługiwały głównie 8 i 16 bitowe platformy.

Budowa

1. Drążek
2. Podstawka – punkt mocowania drążka
3. Przycisk Fire – przycisk akcji
4. Przyciski dodatkowe
5. AutoFire – przełącznik symulację ciągłe naciskanie przycisku Fire
6. Przepustnica – pozwala na płynna zmianę wartości
7. Kapturek – dodatkowy mały joystick obsługiwany kciukiem
8. Mocowanie – umożliwia przytwierdzenie drążka do podłoża.

Budowa wewnętrzna różni się w zależności od modeli, jednak podstawowymi składowymi są sprężyny, rezystory odpowiadające za pomiar wychylenia drążka i innych osi obrotowych, serwomechanizmy, styki i przełączniki.

Porty

Praca kontrolna z Urządzeń techniki komputerowej w ramach zajęć prowadzonych przez Marka Szablowskiego.

Bibliografia

1. Dżojstik, „Wikipedia : wolna encyklopedia” [dostęp: 15 maja 2015].